Vijf tips voor therapeuten die werken met gezinnen in de situatie van een complexe conflictscheiding.

Als hulpverlener voel je je regelmatig ingezogen in de strijd, geraakt, boos, bezorgd. Veelal kost het moeite om je weer los te maken van deze gevoelens en gaan gezinnen ‘onder je huid’ zitten. Sta stil bij je kwetsbaarheden, herken wanneer die getriggerd worden. Ga bij jezelf te rade wat jou helpt om te kalmeren; alleen dan kan je inlevend en reflectief blijven! Regelmatig sparren met collega’s helpt hierbij.

Een rustig lichaam helpt om in dialoog te blijven en nieuwe oplossingen te kunnen bedenken, dat geldt voor je cliënten en voor jou. Zorg daarom voor ontspanning, leg uit wat de bedoeling is van een gesprek, gebruik humor waar mogelijk. Ga ervan uit dat geen enkele ouder deze situatie heeft gewild.   Valideer hun gevoelens en intenties (zonder overal in mee te gaan).

Luister goed naar beide ouders, wees meerzijdig inlevend. Vertel dat je geïnteresseerd bent in alle waarheden. Ondersteun ouders met het vertrouwen dat er áltijd oplossingen zijn, nieuwe manieren om je tot de ander te verhouden, waardoor de stress voor de kinderen, en daarmee voor iedereen, verlaagd wordt, ook al lijkt de situatie hopeloos. Uitgangspunt is dat je niet de ander, maar alleen je eigen gedrag kan veranderen; wat ook geldt voor jou als hulpverlener.

Spreek kinderen zonder hun ouders. Vraag beide ouders in bijzijn van de kinderen toestemming om alles te zeggen wat ze willen zeggen. Leg uit wat het doel is van het gesprek. Wees open en nieuwsgierig. Laat ze praten en/of tekenen over het wonen in twee huizen, of laat ze zwijgen als ze nog niet willen praten. Koppel alleen naar ouders terug wat noodzakelijk is, anders riskeer je dat wat er is verteld nieuwe munitie wordt in de strijd.

Grootouders, nieuwe partners, familie en vrienden, school, de huisarts, andere professionals zijn vaak actief en betrokken bij de strijd. Niet alleen de ouders, maar hele gemeenschappen zijn soms in conflict met elkaar. Mensen uit het netwerk kunnen de strijd in stand houden en doen oplaaien maar ook doen kalmeren. Het is belangrijk om de steun te vragen van mensen uit het netwerk en met hen te zoeken naar mogelijkheden om de conflicten te verminderen.