Conflictscheidingen gaan vaak gepaard met conflicten over de kinderen; ouders hebben weinig vertrouwen in hun ex-partner en maken ze zich zorgen over het ouderschap van hun ex-partner. Heftige negatieve emoties over de ex-partner kunnen hier een rol in spelen. Onderzoekers wilden weten of ouders in conflictscheiding sterkere negatieve emoties rapporteren dan ouders in reguliere scheidingen. En of deze emoties samenhangen met meer zorgen over het ouderschap van de ex-partner.

De onderzoekers waren geïnteresseerd in de vergelijking tussen reguliere scheiding en conflictscheidingen. Daarom deden aan het onderzoek twee groepen ouders mee. De eerste groep bestond uit regulier gescheiden ouders die benaderd waren via websites, sociale media en fora. Zij vulden eenmalig een online vragenlijst in. De tweede groep bestond uit ouders in conflictscheiding aangemeld voor deelname aan Kinderen uit de Knel. Ouders die betrokken waren in gerechtelijke procedures omtrent de scheiding werden meegenomen in de groep conflictscheidingen. In totaal deden 136 ouders in de groep reguliere scheidingen mee en 191 ouders in de groep conflictscheidingen.

Ouders rapporteerden over negen emoties met betrekking tot hun ex-partner, namelijk: angst, schaamte, schuld, haat, minachting, boosheid, woede, minachting en verdriet. Daarnaast vulden ouders vragen in over hun zorgen omtrent het ouderschap van hun ex-partner. Deze vragen gingen over de mate waarin ouders met hun ex-partner konden communiceren over de kind(eren) en de mate waarin ouders gerust of ongerust waren over de veiligheid van hun kind(eren) bij hun ex-partner.

Gemiddeld genomen waren vaders ouder dan moeders en rapporteerde vaders meer haat, walging en zorgen omtrent het ouderschap dan moeders. Op de andere negatieve emoties waren er geen verschillen tussen vaders en moeders.

Ouders in conflictscheidingen rapporteerden sterkere negatieve emoties dan ouders in reguliere scheidingen. Dit gold voor alle emoties, behalve voor de emoties schuld en schaamte. De negatieve emoties konden gegroepeerd worden in twee groepen op basis van welke emoties vaker samen voorkwamen bij ouders. Angst, schaamte, schuld en verdriet vormden de eerste groep. Deze emoties richten zich vooral naar binnen. Haat, minachting, boosheid, woede en walging vormden de tweede groep. Deze tweede groep emoties richt zich meer op de ander.

De tweede groep, maar niet de eerste groep emoties, hing samen met zorgen over het ouderschap. Ouders met veel zorgen over het ouderschap van hun ex-partner voelden dus meer haat, minachting, boosheid, woede en walging voor hun ex-partner, maar niet meer angst, schaamte, schuld of verdriet dan ouders zonder deze ouderschaps-zorgen. Opvallend was verder dat de relatie tussen negatieve emoties en ouderschaps-zorgen sterker was voor ouders in reguliere scheidingen dan voor ouders in conflictscheidingen.

In al deze analyses was er geen effect van geslacht. Dit betekent dat alle resultaten gelijk waren voor vaders en moeders.

Dit onderzoek laat zien dat ouders, zowel vaders als moeders, meer negatieve emoties jegens hun ex-partner ervaren als ze in een conflictscheiding betrokken zijn. Ouders met veel negatieve emoties hebben gemiddeld genomen ook meer zorgen over het ouderschap van hun ex-partner. Met name de emoties haat, minachting, boosheid, woede en walging hangen samen met zorgen over het ouderschap. Onderzoek suggereert dat deze emoties zorgen voor emotionele verwijdering tussen mensen en vermijding van contact. Het zijn emoties die zich richten op de ander. Dit kan een goede samenwerking tussen ex-partners in de weg staan.

Het is belangrijk te realiseren dat dit onderzoek correlationeel was. Dit betekent dat de negatieve emoties en ouderschaps-zorgen op hetzelfde moment gemeten zijn. Hierdoor weten we niet weten wat oorzaak en gevolg is. Hier is meer onderzoek voor nodig.

Dit onderzoek staat beschreven in de publicatie:

Koppejan-Luitze, H. S., van der Wal, R. C., Kluwer, E. S., Visser, M. M., & Finkenauer, C. (2020). Are intense negative emotions a risk for complex divorces? An examination of the role of emotions in divorced parents and co-parenting concerns. Gepubliceerd in: Journal of Social and Personal Relationships